23 lis 2009

Wspólna waluta - Euro

Siedem banknotów o nominałach:

5 Euro




10 Euro



20 Euro



50 Euro



100 Euro



200 Euro



500 Euro





Osiem monet o nominałach:

2 Euro



1 Euro




50 Centów



20 Centów




10 Centów




5 Centów




2 Centy




1 Cent


22 lis 2009

Wybrane organy pomocnicze Unii Europejskiej

Komitet Ekonomiczno-Społeczny to organ doradczy i opiniotwórczy Unii Europejskiej. Jego zadaniem jest wyrażanie opinii na temat polityki gospodarczej i społecznej Unii. Reprezentuje przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, m.in. pracodawców, związki zawodowe, rolników, konsumentów, a także inne grupy interesów. Jego rolą jest zachęcanie obywateli do angażowania się w kształtowanie polityki Unii Europejskiej.


Komitet Regionalny jest organem doradczym w zakresie prowadzonej przez Unie Europejską polityki regionalnej. Powałano go na mocy Traktatu z Maastricht w wyniku intensyfikacji działań europejskich na rzecz „Europy Regionów”. Jego zadaniem jest reprezentowanie i ochrona interesów organizacji samorządowych na szczeblu regionalnym i lokalnym oraz wzmacnianie roli społeczeństwa obywatelskiego w krajach nienależących do Unii.


Europejski Bank Centralny jest organem odpowiedzialnym za stabilność euro. Do jego kompetencji należy prowadzenie polityki pieniężnej Wspólnoty, ustalenie stóp procentowych, zarządzanie rezerwami walutowymi, emisja banknotów euro. Swoje cele Europejski Bank Centralny realizuje we współpracy z bankami narodowymi państw członkowskich, tworząc razem z nimi Europejski System Banków Centralnych.

Instytucje Unii Europejskiej

Rada Europejska to instytucja, której celem jest ułatwienie współpracy przywódcom państw członkowskich, ustalenie stanowisk tych państw w ważnych kwestiach politycznych. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw i rządów, którym towarzyszą ministrowie spraw zagranicznych, a także przewodniczący Komisji Europejskiej. Od 1 maja 2004 roku spotykają się co najmniej 2 razy w roku w Brukseli, na tzw. szczytach europejskich. Rada wywodzi się od spotkań szefów rządów państw członkowskich, które odbywały się od początku lat 60. dopiero w 1974 roku podjęto decyzję o ich instytucjonalizacji. Pierwsze spotkanie Rady odbyło się 1975 roku w Dublinie. Rada jest instytucją nadrzędna wobec pozostałych organów UE. Jej działalność nie jest ściśle sformalizowana.

Kompetencje Rady Europejskiej:

- określa ogólne wytyczne polityki Unii Europejskiej.
- wyznacza kierunki rozwoju organizacji.
- koordynuje politykę zagraniczną państw członkowskich oraz zajmuję stanowisko wobec najważniejszych problemów światowych.
- podejmuje decyzje dotyczące przyjęcia nowych członków i stowarzyszenia.




Rada Unii Europejskiej jest podstawowym organem prawodawczym UE, jest także głównym organem decyzyjnym. Zasiadają w niej ministrowie reprezentujący interesy państw członkowskich. Skład Rady zmienia się w zależności od przedmiotu obrad. W Radzie Ogólnej zasiadają ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, a w radach szczegółowych (sektorowych) zasiadają ministrowie odpowiedzialni za dany dział polityki. Decyzje Rady zapadają w zależności od przyjętej procedury podejmowania decyzji w trzech trybach: jednomyślnie, większością kwalifikowaną oraz zwykłą większością głosów. Decyzje są przeważnie podejmowane większością kwalifikowaną. Ogólna liczba głosów w Radzie UE wynosi 345, w tym Polska dysponuje 27 głosami. Dla podjęcia decyzji kwalifikowaną większością głosów potrzeba co najmniej 258 głosów oddanych przez wszystkie państw lub 258 głosów oddanych przez 2/3 państw. Głosowanie jednomyślne obowiązuje w sprawach najważniejszych, takich jak przyjęcie nowych członków, modyfikacja traktatów, wprowadzenie w życie nowej wspólnej polityki. W sprawach typowo proceduralnych obowiązuje głosowanie zwykłą większością głosów, a także dysponuje jednym głosem.

Kompetencje Rady Unii Europejskiej:

- jako główny organ prawodawczy ma prawo podejmowania wszystkich rodzajów uchwał we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem Unii Europejskiej
- koordynuje politykę gospodarczą państw członkowskich.
- realizuje i kreuje politykę zagraniczną Unii Europejskiej na podstawie wytycznych Rady - europejskie oraz zawiera umowy międzynarodowe.
- bierze udział w uchwalaniu budżetu
- mianuje członków innych organów Unii europejskiej.




Komisja Europejska, a oficjalnie Komisja Wspólnot Europejskich, to organ o charakterze wykonawczym. Komisja ma charakter kolegialny, ponadnarodowy. W jej skład wchodzi 27 komisarzy, którzy mają obowiązek działać w interesie UE i w żadnym wypadki nie mogą reprezentować interesów swoich państw członkowskich. Zbierają się co najmniej raz w tygodniu na tajnych posiedzeniach, a decyzje podejmują zwykła większością głosów. Każdy z komisarzy ponosi odpowiedzialność za jedna z dziedzin polityki Unii Europejskiej np. rolnictwo, sprawy wewnętrzne, podatki, budżet. Kadencja komisji trwa 5 lat. Obecnie (2009 r.) przewodniczącym Komisji jest Jose Manuel Durao Barroso.

Kompetencje Komisji Europejskiej:

- odpowiada za bieżącą politykę Unii.
- ma wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej
- czuwa nad przestrzeganiem prawa wspólnotowego oraz wykonaniem budżetu. W wypadku gdy państwo nie wypełnia swoich zobowiązań, Komisja może je do tego zobligować, a nawet skierować do Trybunału Sprawiedliwości.
- reprezentuje Unię wobec innych organizacji miedzy narodowych i państw.




Parlament Europejski pełni funkcje opiniodawczo-doradczą i kontrolną oraz reprezentuje obywateli Unii Europejskiej. Jego członkowie są wybierani w wyborach bezpośrednich. W miarę rozwoju integracji europejskiej rola Parlamentu ciągle wzrasta. Posłowie do Parlamentu Europejskiego nie są zorganizowani w grupy narodowościowe, ale we frakcje polityczne. Pracują w 20 stałych komisjach parlamentarnych, m.in. do spraw socjalnych, zatrudnienia rozwoju wsi. Obecnie (2009 r.) przewodniczącym Parlamentu Europejskiego jest Jerzy Buzek.

Kompetencje Parlamentu Europejskiego:

- uczestniczy w procesie tworzenia prawa unijnego. W wielu wypadkach dysponuje nawet prawem odrzucenie propozycji zgłoszonych przez Komisje Europejską.
- uczestniczy w uchwalaniu budżetu. Ma decydujący głos w dysponowaniu wydatkami nieobligatoryjnymi, które stanowią ok. 25% budżetu.
- pełni funkcje kontrolne przede wszystkim wobec Komisji Europejskiej, której może udzielić veta nieufności. Kontroluje również wykonanie budżetu i udziela Komisji absolutorium za jego realizację.
- powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich.




Trybunał Sprawiedliwości to najwyższy organ sądowy Unii Europejskiej. W jego skład wchodzi 27 sędziów powołanych na 6-letnią kadencje oraz 8 rzeczników generalnych. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości są ostateczne. Aby usprawnić jego prace, powołano Sad I Instancji, który zajmuje się sprawami o mniejszym znaczeniu dla Unii Europejskiej, np. rozstrzyga on spory osób fizycznych i prawnych z instytucjami Unii Europejskiej, pracowników Unii Europejskiej oraz przedsiębiorstw z Komisji Europejskiej. Sad ten funkcjonuje od listopada 1989 roku.

Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości:

- rozstrzyga spory miedzy państwami członkowskimi oraz między nimi a organami Unii.
- bada zgodność aktów prawnych wydawanych przez organy z traktatami.
- pełni funkcję sądu administracyjnego oraz sądu cywilnego i rozjemczego.
- bada zgodność umów międzynarodowych zawartych przez Unię Europejską z innymi organizacjami i państwami oraz z postanowieniami traktatów
- dokonuje oficjalnej wykładni prawa unijnego.




Trybunał Obrachunkowy prowadzi kontrolę wszystkich wpływów i wydatków instytucji unijnych, bada prawidłowość przychodów i rozchodów budżetu wspólnotowego. Niezależności Trybunału Obrachunkowego od innych instytucji zapewnia bezstronność kontroli przeprowadzanych przez tę instytucję. Został on ustanowiony w 1975 roku, a prace rozpoczął w 1977. Obecnie w jego skład wchodzi 27 członków powołanych na 6 letnią kadencję przez Radę Unii Europejskiej.

Etapy poszerzania Unii Europejskiej

1952 - 1958 – państwa założycielskie: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, Włochy





1973 - pierwsze rozszerzenie: Dania, Irlandia, Wielka Brytania





1981 - drugie rozszerzenie: Grecja





1986 - trzecie rozszerzenie: Hiszpania i Portugalia, Grenlandia odchodzi





1995 - czwarte rozszerzenie: Austria, Finlandia, Szwecja





2004 - piąte rozszerzenie, część I: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry





2007 - piąte rozszerzenie, część II: Bułgaria, Rumunia


Symbole Unii Europejskiej

FLAGA

Na fladze Unii Europejskiej widnieje 12 gwiazd na lazurowym tle. Liczba gwiazd jest nie zmienna. Pomysłodawcami projektu byli hiszpański dyplomata Salvador de Madariaga y Rojo i francuski plastyk Arsene Heitz. Flaga zjednoczenia Europy powstała z inspiracji chrześcijańskiej. Arsene Heitz wyznał przed śmiercią, ze inspiracją dla niego był wizerunek Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, która jest przedstawiona właśnie na lazurowym tle.







HYMN UNII EUROPEJSKIEJ

W 1972 roku Rada Europy przyjęła a swój hymn „Ode do radości”- fragment IX symfonii Ludwika von Beethovena aranżacji Herberta von Karajana. Od 1986 roku utwór ten jest hymnem Unii Europejskiej. Autorem tekstu jest Fryderyk Schiller.

O Radości, iskro bogów, kwiecie elizejskich pól
święta, na twym świętym progu staje nasz natchniony chór.
Jasność twoja wszystko zaćmi, złączy, co rozdzielił los.
Wszyscy ludzie będą braćmi tam, gdzie twój przemówi głos.

Kto przyjaciel, ten niech zaraz stanie tutaj pośród nas,
i kto wielką miłość znalazł ten niech z nami dzieli czas.
Z nami ten, kto choćby jedną duszę rozpromienić mógł.
Ale kto miłości nie zna, niech nie wchodzi tu za próg.

Patrz, patrz: wielkie słońce światem biegnie sypiąc złote skry,
jak zwycięzca, jak bohater - biegnij, bracie, tak i ty.
Radość pryska z piersi ziemi, Radość pije cały świat.
Dziś wchodzimy, wstępujemy na Radości złoty ślad.

Ona w sercu, zbożu, w śpiewie, ona w splocie ludzkich rąk,
Z niej najlichszy robak czerpie, z niej najwyższy niebios krąg.
Bracie, miłość niezmierzona mieszka pod namiotem z gwiazd,
Całą ludzkość weź w ramiona i ucałuj jeszcze raz.

Wstańcie, ludzie, wstańcie wszędzie, ja nowin niosę wam:
Na gwiaździstym firmamencie miłość mieszka tam.
Wstańcie, ludzie, wstańcie wszędzie, ja nowinę niosę wam:
Na gwiaździstym firmamencie miłość, miłość mieszka tam!

Ojcowie Unii Europejskiej

Robert Schuman (1886–1963), francuski premier i minister spraw zagranicznych, pomysłodawca pojednania niemiecko-francuskiego przez połączenie tych państw silnymi więzami gospodarczymi, społecznymi i politycznymi. Plan Schumana i Monneta był pierwszym, całościowo zrealizowanym projektem zjednoczenia Europy.






Jean Monnet (1888-1979), francuski dyplomata , współtwórca planu Schumana. W 1976 roku za swoje zasługi dla budowania jedności europejskiej otrzymał tytuł Obywatela Europy.









Konrad Adenauer (1876-1967), pierwszy kanclerzy demokratycznych Niemiec. Był zwolennikiem zjednoczenia Europy na podstawie jej chrześcijańskich korzeni tkwiących w kulturze, tradycji i cywilizacji kontynentu. Uważał, że warunkiem wstępnym do budowy zjednoczonej Europy jest pojednanie i sojusz niemiecko francuski.






Alcide De Gasperi (1881-1954), włoski premier i polityk, obok Adenauera i Schumana zaliczany do „wielkiej trójki” europejskich polityków chadeckich. Współtwórca projektów budowy jedności Europy. Uważał, że europejska współpraca gospodarcza powinna się opierać na zacieśnianiu współpracy obronnej.






Paul Henri Spaak (1899-1972), belgijski polityk. Socjalista. Był współtwórcą Beneluksu (unii gospodarczej Belgii, Holandii i Luksemburga), NATO i Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG). Jeden z twórców raportu, który zawierał plan powołania EWG i Euratomu (tzw. raport Spaaka).

Przyczyny integracji europejskiej

W europie po II wojnie światowej idee integracyjne znacznie się ożywiły. Do przyczyn zintensyfikowania wysiłków zjednoczeniowych zaliczały się takie czynniki, jak:

  • nawiązanie współpracy miedzy państwami europejskimi , co było warunkiem udzielenia pomocy finansowej przez Stany Zjednoczone w ramach planu Marshalla
  • obawa przed wybuchem w przyszłości wojny między państwami Europy (uznano, że jedynie integracja gospodarczo-polityczna może zapobiec zbrojnym konfliktom)
  • chęć szybszego zwalczania głodu oraz restrukturyzacji gospodarek zrujnowanych przez wojnę, co było możliwe dzięki działaniom integracyjnym
  • dążenie państw europejskich do odzyskania dawnej pozycji w świecie , która utraciły w wyniku II wojny światowej

Unia Europejska

Unia Europejska jest to gospodarczo-polityczna wspólnota , którą tworzą państwa członkowskie. Podstawą do funkcjonowania Unii Europejskiej stanowi traktat z Maastricht podpisany 7 lutego 1992 roku, zwany też Traktatem o Unii Europejskiej. U podstaw europejskich tendencji zjednoczeniowych leży wspólna w znacznej części historia i kultura narodów zamieszkujących ten kontynent. Historia Unii Europejskiej rozpoczęła się po drugiej wojnie światowej, choć korzenie idei zjednoczenia Europy sięgają starożytnego Imperium Rzymskiego.