22 lis 2009

Instytucje Unii Europejskiej

Rada Europejska to instytucja, której celem jest ułatwienie współpracy przywódcom państw członkowskich, ustalenie stanowisk tych państw w ważnych kwestiach politycznych. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw i rządów, którym towarzyszą ministrowie spraw zagranicznych, a także przewodniczący Komisji Europejskiej. Od 1 maja 2004 roku spotykają się co najmniej 2 razy w roku w Brukseli, na tzw. szczytach europejskich. Rada wywodzi się od spotkań szefów rządów państw członkowskich, które odbywały się od początku lat 60. dopiero w 1974 roku podjęto decyzję o ich instytucjonalizacji. Pierwsze spotkanie Rady odbyło się 1975 roku w Dublinie. Rada jest instytucją nadrzędna wobec pozostałych organów UE. Jej działalność nie jest ściśle sformalizowana.

Kompetencje Rady Europejskiej:

- określa ogólne wytyczne polityki Unii Europejskiej.
- wyznacza kierunki rozwoju organizacji.
- koordynuje politykę zagraniczną państw członkowskich oraz zajmuję stanowisko wobec najważniejszych problemów światowych.
- podejmuje decyzje dotyczące przyjęcia nowych członków i stowarzyszenia.




Rada Unii Europejskiej jest podstawowym organem prawodawczym UE, jest także głównym organem decyzyjnym. Zasiadają w niej ministrowie reprezentujący interesy państw członkowskich. Skład Rady zmienia się w zależności od przedmiotu obrad. W Radzie Ogólnej zasiadają ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, a w radach szczegółowych (sektorowych) zasiadają ministrowie odpowiedzialni za dany dział polityki. Decyzje Rady zapadają w zależności od przyjętej procedury podejmowania decyzji w trzech trybach: jednomyślnie, większością kwalifikowaną oraz zwykłą większością głosów. Decyzje są przeważnie podejmowane większością kwalifikowaną. Ogólna liczba głosów w Radzie UE wynosi 345, w tym Polska dysponuje 27 głosami. Dla podjęcia decyzji kwalifikowaną większością głosów potrzeba co najmniej 258 głosów oddanych przez wszystkie państw lub 258 głosów oddanych przez 2/3 państw. Głosowanie jednomyślne obowiązuje w sprawach najważniejszych, takich jak przyjęcie nowych członków, modyfikacja traktatów, wprowadzenie w życie nowej wspólnej polityki. W sprawach typowo proceduralnych obowiązuje głosowanie zwykłą większością głosów, a także dysponuje jednym głosem.

Kompetencje Rady Unii Europejskiej:

- jako główny organ prawodawczy ma prawo podejmowania wszystkich rodzajów uchwał we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem Unii Europejskiej
- koordynuje politykę gospodarczą państw członkowskich.
- realizuje i kreuje politykę zagraniczną Unii Europejskiej na podstawie wytycznych Rady - europejskie oraz zawiera umowy międzynarodowe.
- bierze udział w uchwalaniu budżetu
- mianuje członków innych organów Unii europejskiej.




Komisja Europejska, a oficjalnie Komisja Wspólnot Europejskich, to organ o charakterze wykonawczym. Komisja ma charakter kolegialny, ponadnarodowy. W jej skład wchodzi 27 komisarzy, którzy mają obowiązek działać w interesie UE i w żadnym wypadki nie mogą reprezentować interesów swoich państw członkowskich. Zbierają się co najmniej raz w tygodniu na tajnych posiedzeniach, a decyzje podejmują zwykła większością głosów. Każdy z komisarzy ponosi odpowiedzialność za jedna z dziedzin polityki Unii Europejskiej np. rolnictwo, sprawy wewnętrzne, podatki, budżet. Kadencja komisji trwa 5 lat. Obecnie (2009 r.) przewodniczącym Komisji jest Jose Manuel Durao Barroso.

Kompetencje Komisji Europejskiej:

- odpowiada za bieżącą politykę Unii.
- ma wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej
- czuwa nad przestrzeganiem prawa wspólnotowego oraz wykonaniem budżetu. W wypadku gdy państwo nie wypełnia swoich zobowiązań, Komisja może je do tego zobligować, a nawet skierować do Trybunału Sprawiedliwości.
- reprezentuje Unię wobec innych organizacji miedzy narodowych i państw.




Parlament Europejski pełni funkcje opiniodawczo-doradczą i kontrolną oraz reprezentuje obywateli Unii Europejskiej. Jego członkowie są wybierani w wyborach bezpośrednich. W miarę rozwoju integracji europejskiej rola Parlamentu ciągle wzrasta. Posłowie do Parlamentu Europejskiego nie są zorganizowani w grupy narodowościowe, ale we frakcje polityczne. Pracują w 20 stałych komisjach parlamentarnych, m.in. do spraw socjalnych, zatrudnienia rozwoju wsi. Obecnie (2009 r.) przewodniczącym Parlamentu Europejskiego jest Jerzy Buzek.

Kompetencje Parlamentu Europejskiego:

- uczestniczy w procesie tworzenia prawa unijnego. W wielu wypadkach dysponuje nawet prawem odrzucenie propozycji zgłoszonych przez Komisje Europejską.
- uczestniczy w uchwalaniu budżetu. Ma decydujący głos w dysponowaniu wydatkami nieobligatoryjnymi, które stanowią ok. 25% budżetu.
- pełni funkcje kontrolne przede wszystkim wobec Komisji Europejskiej, której może udzielić veta nieufności. Kontroluje również wykonanie budżetu i udziela Komisji absolutorium za jego realizację.
- powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich.




Trybunał Sprawiedliwości to najwyższy organ sądowy Unii Europejskiej. W jego skład wchodzi 27 sędziów powołanych na 6-letnią kadencje oraz 8 rzeczników generalnych. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości są ostateczne. Aby usprawnić jego prace, powołano Sad I Instancji, który zajmuje się sprawami o mniejszym znaczeniu dla Unii Europejskiej, np. rozstrzyga on spory osób fizycznych i prawnych z instytucjami Unii Europejskiej, pracowników Unii Europejskiej oraz przedsiębiorstw z Komisji Europejskiej. Sad ten funkcjonuje od listopada 1989 roku.

Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości:

- rozstrzyga spory miedzy państwami członkowskimi oraz między nimi a organami Unii.
- bada zgodność aktów prawnych wydawanych przez organy z traktatami.
- pełni funkcję sądu administracyjnego oraz sądu cywilnego i rozjemczego.
- bada zgodność umów międzynarodowych zawartych przez Unię Europejską z innymi organizacjami i państwami oraz z postanowieniami traktatów
- dokonuje oficjalnej wykładni prawa unijnego.




Trybunał Obrachunkowy prowadzi kontrolę wszystkich wpływów i wydatków instytucji unijnych, bada prawidłowość przychodów i rozchodów budżetu wspólnotowego. Niezależności Trybunału Obrachunkowego od innych instytucji zapewnia bezstronność kontroli przeprowadzanych przez tę instytucję. Został on ustanowiony w 1975 roku, a prace rozpoczął w 1977. Obecnie w jego skład wchodzi 27 członków powołanych na 6 letnią kadencję przez Radę Unii Europejskiej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz